[bt_carousel uid="1582202517-5e4e7e9509b72" source="media:images/Medicinal_plants/Hadjor" target="_blank" width="0" thumbnail_width="569" thumbnail_height="320" items_visible="3" scroll="item" show_title="no" centered="yes" arrows="yes" pagination="bullet" autoplay="5000" speed="600"][bt_image src="/images/Medicinal_plants/Hadjor/Cissus_Quadrangularis1.jpg" title="Cissus_Quadrangularis1.jpg" link="" parent_tag="carousel"] [bt_image src="/images/Medicinal_plants/Hadjor/Cissus_Quadrangularis2.jpg" title="Cissus_Quadrangularis2.jpg" link="" parent_tag="carousel"] [bt_image src="/images/Medicinal_plants/Hadjor/Cissus_Quadrangularis3.jpg" title="Cissus_Quadrangularis3.jpg" link="" parent_tag="carousel"] [bt_image src="/images/Medicinal_plants/Hadjor/Cissus_Quadrangularis4.jpg" title="Cissus_Quadrangularis4.jpg" link="" parent_tag="carousel"] [bt_image src="/images/Medicinal_plants/Hadjor/Cissus_Quadrangularis5.jpg" title="Cissus_Quadrangularis5.jpg" link="" parent_tag="carousel"] [bt_image src="/images/Medicinal_plants/Hadjor/Cissus_Quadrangularis6.jpg" title="Cissus_Quadrangularis6.jpg" link="" parent_tag="carousel"][/bt_carousel]
साधारण नाम: हड़जोर/हरजोर/हरसंकारी (Edible stemmed vine)
वैज्ञानिक नाम: Cissus quadrangularis ; Vitis quadrangularis
पारम्परिक उपयोग:
- इसकी पत्तियों, तना और जड़ों का उपयोग किया जाता है।
- आयुर्वेद में इस पौधे के तने का उपयोग वात और कफ रोग, बवासीर, अंधापन, मिर्गी और भूख न लगने के उपचार में किया जाता है।
- पौधे की पत्तियां और अंकुरों के पाउडर को पाचन समस्याओं में दिया जाता है।
- इसका उपयोग अनियमित मासिक धर्म के उपचार मे किया जाता है।
- इसकी जड़ के पाउडर का उपयोग प्लास्टर जैसे प्रभावी रूप से अस्थि भंग (हड्डियों) को जोड़ने के लिए किया जाता है ।
- यूनानी चिकित्सा पद्धति में इसे हड्डी-अस्थि भंग के के इलाज में उपयोग किया जाता है।
- पौधे को हड्डी के फ्रैक्चर के उपचार में उपयोग किया जाता है, इसलिए इसे अस्थि संहार भी कहा जाता है।
- कब्ज और बवासीर में इसके जड़ के पाउडर का उपयोग किया जाता है।
- इसके ताजे ताजे अंकुरों का पेस्ट जलने और घावों पर लगाया जाता है।
- इसके तने के पेस्ट को भारत के दक्षिणी-पश्चिमी घाट में अपच में कच्चा खाया जाता है।
- Anil Kumar Dhiman (2006), Ayurvedic drug plants, Daya Publishing House, Delhi
- By J.M.Garg - Own work, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=9725994
- By Satheesan.vn - Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=27758201
- https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Veld_Grape_(Cissus_quadrangularis)_4.jpg
- https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cissus_quadrangularis_flower.jpg
- https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cissus_quadrangularis_(357012338).jpg
- https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cissus_quadrangularis_1DS-II_7167.jpg